چهارشنبه, ۹ آبان ۱۳۹۷، ۰۲:۳۸ ب.ظ
دانشگاه تبریز؛ قطب علمی غرب کشور
دانشگاه تبریز به عنوان دانشگاه مادر در شمال غرب کشور در
امر گسترش آموزش عالی بسیار فعال بوده و دانشگاه های محقق اردبیلی، مراغه و
بناب از آن منشعب شده اند.
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایرنا، نقش آذربایجان به عنوان یکی از
قدیمی ترین خاستگاه های تمدن بشری بسیار مهم و تاثیرگذار بود و مراکز بزرگ
علمی در آن تاسیس شده است؛ ربع رشیدی به عنوان بزرگترین و ارزشمندترین
مجموعه آموزشی جهان اسلام در تبریز ایجاد شد؛ این مرکز آموزش عالی که انواع
علوم زمان در آن تدریس می شد همچون شهری علمی و صنعتی شامل پنج قریه،
دارالشفا، دارالسیاده، مسجد، کتابخانه، ضربخانه سکه، خانقاه، دارالصنایع و
کارخانه های نساجی و کاغذسازی بود.
همچنین بزرگترین رصدخانه جهان در مراغه برپا شد که در آنجا دانشمندان از مناطق مختلف جهان نه تنها در ستاره شناسی بلکه در ده ها علم مرتبط با آن به تحقیق و پژوهش مشغول بودند و در کتابخانه آن حدود 400 هزار جلد کتاب وجود داشت.
نخستین ایدهٔ تأسیس دانشگاه در شهر تبریز یک سال پس از خاتمهٔ جنگ جهانی دوم، در زمان حکومت خودمختار آذربایجان در سال 1325 مطرح شد. در نخستین سال گشایش این دانشگاه، 179 دانشجو در رشته های طب، فلاحت، پداگوژی (علم تعلیم و تربیت اطفال)، فلسفه و ادبیات به تحصیل مشغول شدند.
پس از بازپس گیری آذربایجان به دست ارتش ایران و سرنگونی دولت خود مختار آذربایجان موسسه تازه تاسیس دانشگاه آذربایجان منحل شد. در دی ماه همان سال از سوی دانشگاه تهران دو تن از استادان به نام های «مصطفی حبیبی» و «خانبابا بیانی» مأموریت یافتند تا جهت راه اندازی واقعی دانشگاه در تبریز اقدام کنند.
این دانشگاه سرانجام با پذیرش 160 دانشجو در دو دانشکده پزشکی و ادبیات در 22 آبان 1326 به طور رسمی فعالیت آموزشی خود را آغاز کرد.
دانشگاه تبریز با چنین پیشینه ای به خواست عمومی مردم در سال 1326 با دو دانشکده ادبیات و پزشکی فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون با دارا بودن 21 دانشکده، 10پژوهشکده و گروه پژوهشی، پنج قطب علمی در حال فعالیت است.
«دانشگاه تبریز» نامی بود که در سال 26 برای این دانشگاه انتخاب شد اما پس از چند سال به «دانشگاه آذرآبادگان» تغییر یافت. پس از انقلاب اسلامی در سال 1357 نام دانشگاه دوباره به «دانشگاه تبریز» تغییر یافت. پس از مدتی «دانشگاه علوم پزشکی تبریز» از آن جدا شد.
** جایگاه دانشگاه در کشور
دانشگاه تبریز با برخورداری از امکانات منحصر بفرد یکی از قطب های علمی شمال غرب کشور به شمار می رود.
این دانشگاه به آزمایشگاه های متعدد در حوزه های مختلف مجهز است. کتابخانه این دانشگاه با بیش از 300 هزار جلد کتاب فیزیکی، 800 هزار کتاب دیجیتالی، 25 نشریه علمی - پژوهشی و اشتراک مجلات معتبر الکترونیکی و چاپی دنیا به پژوهشگران خدمت رسانی می کند.
دانشگاه تبریز علاوه بر فعالیت های آموزشی و پژوهشی در امر گسترش آموزش عالی در منطقه شمال غرب کشور، دارای دانشکده های اقماری در شهرهای مرند، اهر و میانه است. پردیس بین المللی منطقه آزاد تجاری ارس نیز زیر نظر دانشگاه تبریز به فعالیت مشغول است.
** مدیریت دانشگاه
دانشگاه تبریز در عمر 71 ساله خود، با مدیریت 31 اداره شده است. نصرت الله جهانشاهلو نخستین رئیس دانشگاه تبریز بوده است که یک سال مدیریت این دانشگاه را بر عهده داشت.
پس از وی خانبابا بیانی به مدت سه سال بر صندلی ریاست تکیه زد تا اینکه منوچهر اقبال به ریاست رسید. پس از اقبال نیز سید محمد سجادی و محسن هشترودی به تربیت ریاست دانشگاه تبریز را بر عهده گرفتند.
ناصر قلی اردلان، محمد شفیع امین، عباسقلی گلشائیان، غلامعلی بازرگان دیلمقانی، محمدعلی صفاری، تقی سرلک، هوشنگ منتصری، منوچهر تسلیمی، علی اکبر حسن علی‌زاده، حبیب زاهدی، محمد علی فقیه، منوچهر مرتضوی، قباد فتحی، حبیب الله مجیر مولوی، ابوالفتح ثقة الاسلامی، حسن باروقی، حسین صادقی شجاع، حسین سیفلو، سید مهدی گلابی، محمدعلی حسین پورفیضی، محمدرضا پورمحمدی، محمدحسین سرورالدین، محمدتقی علوی، پرویز آژیده و محمدرضا پورمحمدی نیز به ترتیب تا سال 1392 ریاست دانشگاه تبریز را بر عهده داشتند.
در حال حاضر نیز میررضا مجیدی ریاست این دانشگاه را بر عهده دارد. وی استاد تمام دانشکده شیمی دانشگاه تبریز بوده و عضو انجمن های شیمی و پلیمر ایران است.
چاپ 70 مقاله در مجلات ISI و علمی پژوهشی، ارائه 150 مقاله در سمینارهای علمی داخلی و خارجی، همکاری و اجرای 6 طرح تحقیقاتی، چاپ پنج جلد کتاب به زبان فارسی و انگلیسی از جمله سوابق علمی مجیدی است.
** جاذبه های دانشگاه
دانشگاه تبریز دارای کمپی با 600 هکتار مساحت است. این کمپ دارای فضای سبز بسیار دلنشین با بیش از 50 هزار اصله درخت در محیطی آرام قرار دارد که امکاناتی را در اختیار دانشجویان قرار داده است.
بازارچه دانشجویی، نانوایی، خشک شویی، دفتر پستی، عکاس خانه، مسجد، کانون های فرهنگی و هنری، سینما، نمایشگاه های دایمی، موزه های ارزشمند، استادیوم و سالن های ورزشی مجهز، آژانس مسافرتی، مرکز بهداشت، مرکز مشاوره، داروخانه، مهد کودک، باغ گیاه شناسی و غیره از جمله امکانات کمپ دانشگاه تبریز است که مانند شهری کوچک تمامی امکانات و تسهیلات لازم را برای رفع نیازهای اولیه داشگاهیان فراهم آورده است.
** افتخارات دانشگاه
اساتید و دانشمندان برجسته بسیاری در دانشگاه تبریز مشغول تحقیق و تدریس هستند که بسیاری از آنان به عناوین و افتخاراتی چون دانشمندان برتر جهان، دانشمندان برتر جهان اسلام، چهره های ماندگار و اساتید پرتالیف کشور دست یافته اند.
همچنین، در سال های اخیر بیش از 20 تن از اساتید این دانشگاه به عنوان اساتید نمونه و استاد و پژوهشگر برتر کشوری انتخاب و معرفی شده اند.
دانشگاه تبریز تاکنون سه چهره ماندگار کشور، 20 استاد و پژوهشگر نمونه کشوری و 5 دانشمند جهان اسلام به عرصه علمی کشور تقدیم کرده است.
برخی دانش آموختگان این دانشگاه نیز در پست های مهم سیاسی و اجرائی کشور عهده دار مسئولیت هستند.
در این میان، از فعالیت های بین المللی این دانشگاه نیز نمی توان غافل شد. دانشگاه تبریز در عرصه بین المللی بسیار فعال بوده و با دانشگاه کشورهای مختلف جهان از جمله فرانسه، ایتالیا، آلمان، ژاپن، ترکیه، آذربایجان، تاجیکستان، قبرس و تایلند بیش از 50 قرارداد و تفاهم نامه همکاری به امضا رسانده است.
این دانشگاه همچنین در اتحادیه دانشگاه های جهان (IAU)، اتحادیه دانشگاه های بین المللی (IUC) و اتحادیه دانشگاه های منطقه قفقاز(KUNIB) حضوری فعال دارد.
** مراکز پژوهشی و تحقیقاتی
دانشگاه تبریز به عنوان دانشگاه مادر در شمال غرب کشور در امر گسترش آموزش عالی بسیار فعال بوده و دانشگاه های محقق اردبیلی، مراغه و بناب از آن منشعب شده اند.
همچنین این دانشگاه در چارچوب پاسخ به تقاضای روزافزون داوطلبان تحصیلات عالی در داخل و خارج ازکشور، پردیس بین المللی ارس و پردیس خودگردان را راه اندازی کرد و در مرند، اهر و میانه دارای دانشکده اقماری است.
دانشگاه تبریز به پشتوانه مدیریتی خلاق و پویا و با تکیه بر اندوخته های علمی، فرهنگی و اساتید مجرب خود در تلاش است در کنار تحقیقات بنیادی به سمت تولید محصولات دانش بنیان و تبدیل ایده به پدیده حرکت نموده ونقش خود را به عنوان یکی از دانشگاه های برتر کشور در پیشرفت و توسعه ایران اسلامی به بهترین شکل ممکن ایفا کند.
** دانشگاه در زمان حاضر
دانشگاه تبریز دارای 21 دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی، اقتصاد، مدیریت و بازرگانی، الهیات و علوم اسلامی، جغرافیا و برنامه ریزی، حقوق وعلوم اجتماعی، تربیت بدنی و علوم ورزشی، علوم تربیتی و روانشناسی، مهندسی برق و کامپیوتر، مهندسی شیمی و نفت، مهندسی عمران، مهندسی فناوری های نوین، مهندسی مکانیک، شیمی، علوم ریاضی، علوم طبیعی، فیزیک، کشاورزی و دامپزشکی است.
دانشگاه تبریز بیش از 800 عضو هیات علمی، 24هزار دانشجو و یکهزار نیروی اداری دارد. در حال حاضر این دانشگاه در 209 رشته دکتری تخصصی، 322 رشته کارشناسی ارشد، 164 رشته کارشناسی و 4 رشته کاردانی نیروی انسانی ماهر و متخصص تربیت می کند.
همچنین بزرگترین رصدخانه جهان در مراغه برپا شد که در آنجا دانشمندان از مناطق مختلف جهان نه تنها در ستاره شناسی بلکه در ده ها علم مرتبط با آن به تحقیق و پژوهش مشغول بودند و در کتابخانه آن حدود 400 هزار جلد کتاب وجود داشت.
نخستین ایدهٔ تأسیس دانشگاه در شهر تبریز یک سال پس از خاتمهٔ جنگ جهانی دوم، در زمان حکومت خودمختار آذربایجان در سال 1325 مطرح شد. در نخستین سال گشایش این دانشگاه، 179 دانشجو در رشته های طب، فلاحت، پداگوژی (علم تعلیم و تربیت اطفال)، فلسفه و ادبیات به تحصیل مشغول شدند.
پس از بازپس گیری آذربایجان به دست ارتش ایران و سرنگونی دولت خود مختار آذربایجان موسسه تازه تاسیس دانشگاه آذربایجان منحل شد. در دی ماه همان سال از سوی دانشگاه تهران دو تن از استادان به نام های «مصطفی حبیبی» و «خانبابا بیانی» مأموریت یافتند تا جهت راه اندازی واقعی دانشگاه در تبریز اقدام کنند.
این دانشگاه سرانجام با پذیرش 160 دانشجو در دو دانشکده پزشکی و ادبیات در 22 آبان 1326 به طور رسمی فعالیت آموزشی خود را آغاز کرد.
دانشگاه تبریز با چنین پیشینه ای به خواست عمومی مردم در سال 1326 با دو دانشکده ادبیات و پزشکی فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون با دارا بودن 21 دانشکده، 10پژوهشکده و گروه پژوهشی، پنج قطب علمی در حال فعالیت است.
«دانشگاه تبریز» نامی بود که در سال 26 برای این دانشگاه انتخاب شد اما پس از چند سال به «دانشگاه آذرآبادگان» تغییر یافت. پس از انقلاب اسلامی در سال 1357 نام دانشگاه دوباره به «دانشگاه تبریز» تغییر یافت. پس از مدتی «دانشگاه علوم پزشکی تبریز» از آن جدا شد.
** جایگاه دانشگاه در کشور
دانشگاه تبریز با برخورداری از امکانات منحصر بفرد یکی از قطب های علمی شمال غرب کشور به شمار می رود.
این دانشگاه به آزمایشگاه های متعدد در حوزه های مختلف مجهز است. کتابخانه این دانشگاه با بیش از 300 هزار جلد کتاب فیزیکی، 800 هزار کتاب دیجیتالی، 25 نشریه علمی - پژوهشی و اشتراک مجلات معتبر الکترونیکی و چاپی دنیا به پژوهشگران خدمت رسانی می کند.
دانشگاه تبریز علاوه بر فعالیت های آموزشی و پژوهشی در امر گسترش آموزش عالی در منطقه شمال غرب کشور، دارای دانشکده های اقماری در شهرهای مرند، اهر و میانه است. پردیس بین المللی منطقه آزاد تجاری ارس نیز زیر نظر دانشگاه تبریز به فعالیت مشغول است.
** مدیریت دانشگاه
دانشگاه تبریز در عمر 71 ساله خود، با مدیریت 31 اداره شده است. نصرت الله جهانشاهلو نخستین رئیس دانشگاه تبریز بوده است که یک سال مدیریت این دانشگاه را بر عهده داشت.
پس از وی خانبابا بیانی به مدت سه سال بر صندلی ریاست تکیه زد تا اینکه منوچهر اقبال به ریاست رسید. پس از اقبال نیز سید محمد سجادی و محسن هشترودی به تربیت ریاست دانشگاه تبریز را بر عهده گرفتند.
ناصر قلی اردلان، محمد شفیع امین، عباسقلی گلشائیان، غلامعلی بازرگان دیلمقانی، محمدعلی صفاری، تقی سرلک، هوشنگ منتصری، منوچهر تسلیمی، علی اکبر حسن علی‌زاده، حبیب زاهدی، محمد علی فقیه، منوچهر مرتضوی، قباد فتحی، حبیب الله مجیر مولوی، ابوالفتح ثقة الاسلامی، حسن باروقی، حسین صادقی شجاع، حسین سیفلو، سید مهدی گلابی، محمدعلی حسین پورفیضی، محمدرضا پورمحمدی، محمدحسین سرورالدین، محمدتقی علوی، پرویز آژیده و محمدرضا پورمحمدی نیز به ترتیب تا سال 1392 ریاست دانشگاه تبریز را بر عهده داشتند.
در حال حاضر نیز میررضا مجیدی ریاست این دانشگاه را بر عهده دارد. وی استاد تمام دانشکده شیمی دانشگاه تبریز بوده و عضو انجمن های شیمی و پلیمر ایران است.
چاپ 70 مقاله در مجلات ISI و علمی پژوهشی، ارائه 150 مقاله در سمینارهای علمی داخلی و خارجی، همکاری و اجرای 6 طرح تحقیقاتی، چاپ پنج جلد کتاب به زبان فارسی و انگلیسی از جمله سوابق علمی مجیدی است.
** جاذبه های دانشگاه
دانشگاه تبریز دارای کمپی با 600 هکتار مساحت است. این کمپ دارای فضای سبز بسیار دلنشین با بیش از 50 هزار اصله درخت در محیطی آرام قرار دارد که امکاناتی را در اختیار دانشجویان قرار داده است.
بازارچه دانشجویی، نانوایی، خشک شویی، دفتر پستی، عکاس خانه، مسجد، کانون های فرهنگی و هنری، سینما، نمایشگاه های دایمی، موزه های ارزشمند، استادیوم و سالن های ورزشی مجهز، آژانس مسافرتی، مرکز بهداشت، مرکز مشاوره، داروخانه، مهد کودک، باغ گیاه شناسی و غیره از جمله امکانات کمپ دانشگاه تبریز است که مانند شهری کوچک تمامی امکانات و تسهیلات لازم را برای رفع نیازهای اولیه داشگاهیان فراهم آورده است.
** افتخارات دانشگاه
اساتید و دانشمندان برجسته بسیاری در دانشگاه تبریز مشغول تحقیق و تدریس هستند که بسیاری از آنان به عناوین و افتخاراتی چون دانشمندان برتر جهان، دانشمندان برتر جهان اسلام، چهره های ماندگار و اساتید پرتالیف کشور دست یافته اند.
همچنین، در سال های اخیر بیش از 20 تن از اساتید این دانشگاه به عنوان اساتید نمونه و استاد و پژوهشگر برتر کشوری انتخاب و معرفی شده اند.
دانشگاه تبریز تاکنون سه چهره ماندگار کشور، 20 استاد و پژوهشگر نمونه کشوری و 5 دانشمند جهان اسلام به عرصه علمی کشور تقدیم کرده است.
برخی دانش آموختگان این دانشگاه نیز در پست های مهم سیاسی و اجرائی کشور عهده دار مسئولیت هستند.
در این میان، از فعالیت های بین المللی این دانشگاه نیز نمی توان غافل شد. دانشگاه تبریز در عرصه بین المللی بسیار فعال بوده و با دانشگاه کشورهای مختلف جهان از جمله فرانسه، ایتالیا، آلمان، ژاپن، ترکیه، آذربایجان، تاجیکستان، قبرس و تایلند بیش از 50 قرارداد و تفاهم نامه همکاری به امضا رسانده است.
این دانشگاه همچنین در اتحادیه دانشگاه های جهان (IAU)، اتحادیه دانشگاه های بین المللی (IUC) و اتحادیه دانشگاه های منطقه قفقاز(KUNIB) حضوری فعال دارد.
** مراکز پژوهشی و تحقیقاتی
دانشگاه تبریز به عنوان دانشگاه مادر در شمال غرب کشور در امر گسترش آموزش عالی بسیار فعال بوده و دانشگاه های محقق اردبیلی، مراغه و بناب از آن منشعب شده اند.
همچنین این دانشگاه در چارچوب پاسخ به تقاضای روزافزون داوطلبان تحصیلات عالی در داخل و خارج ازکشور، پردیس بین المللی ارس و پردیس خودگردان را راه اندازی کرد و در مرند، اهر و میانه دارای دانشکده اقماری است.
دانشگاه تبریز به پشتوانه مدیریتی خلاق و پویا و با تکیه بر اندوخته های علمی، فرهنگی و اساتید مجرب خود در تلاش است در کنار تحقیقات بنیادی به سمت تولید محصولات دانش بنیان و تبدیل ایده به پدیده حرکت نموده ونقش خود را به عنوان یکی از دانشگاه های برتر کشور در پیشرفت و توسعه ایران اسلامی به بهترین شکل ممکن ایفا کند.
** دانشگاه در زمان حاضر
دانشگاه تبریز دارای 21 دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی، اقتصاد، مدیریت و بازرگانی، الهیات و علوم اسلامی، جغرافیا و برنامه ریزی، حقوق وعلوم اجتماعی، تربیت بدنی و علوم ورزشی، علوم تربیتی و روانشناسی، مهندسی برق و کامپیوتر، مهندسی شیمی و نفت، مهندسی عمران، مهندسی فناوری های نوین، مهندسی مکانیک، شیمی، علوم ریاضی، علوم طبیعی، فیزیک، کشاورزی و دامپزشکی است.
دانشگاه تبریز بیش از 800 عضو هیات علمی، 24هزار دانشجو و یکهزار نیروی اداری دارد. در حال حاضر این دانشگاه در 209 رشته دکتری تخصصی، 322 رشته کارشناسی ارشد، 164 رشته کارشناسی و 4 رشته کاردانی نیروی انسانی ماهر و متخصص تربیت می کند.
