هم اندیشی دولت و استارتاپ ها برای نقش آفرینی در بازار جهانی

دورهمی کارآفرینان و نمایندگان دولت با هدف بررسی مشکلات کسب و کارهای نوپا (استارتاپ ها) برای نخستین بار از بخش فرهنگ و هنر کلید خورد تا با افزایش درآمدزایی و نوآوری، راه های ساده تری برای نقش آفرینی در بازارهای جهانی پیدا شود.

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در چارچوب توسعه کارآفرینی، فضایی را برای گفتمان نمایندگان دولت، دانشگاه ها و کسب و کارهای نوپا باز کرده است تا از این طریق مسیر نوآوری در بازارهای داخلی و خارجی فراهم شود.
در تعریف استارتاپ تاکیدی نیست که فعالیت آن در حوزه فناوری اطلاعات باشد اما به سبب تنوع کسب و کارهای نوپا در این بخش، تلقی عمومی تغییر کرده است.
با این همه، هر نوع فعالیت نوپا به عنوان استارت آپ در نظر گرفته می شود.

** کارآفرینی و کسب و کارهای نوپا
دیکشنری وبستر، استارتاپ را یک کسب و کار جدید تعریف کرده است. مرکز کسب و کارهای کوچک آمریکا (یو.اس.اس.بی.آ) نیز آن را کسب و کاری دانسته که به طور عموم حول محور فناوری شکل گرفته است و قابلیت رشد بالایی دارد.
در تعریفی جامع می توان گفت استارتاپ یک سازمان موقت است که با هدف یافتن یک مدل کسب و کار تکرارپذیر و مقیاس پذیر، حول ایده های نوآورانه و خلاقانه بنا می شود؛ در واقع فرد یا افراد خوشفکر با ایده های نو، در جست و جوی روش هایی برای کسب درآمد از آن ایده و تولید انبوه محصولات یا خدمات مبتنی بر آن ایده هستند؛ بویژه با نوآوری در بازار یا نوآوری در محصولات و خدمات.
برای راه اندازی یک استارت آپ، حرکت در بستر فناوری به دلیل لازم نبودن سرمایه زیاد، امور را آسان تر می کند.
کارآفرینی نیز فرآیندی است که پس از تشخیص فرصت، به ایده ‌پردازی، بررسی و گزینش برخی ایده‌ها و نوآوری درباره آنها می‌پردازد، سپس یک طرح کسب ‌و کار درباره آن می‌ نویسد و به دنبال تامین مالی و نمونه ‌سازی اولیه می‌رود.
بر اساس آمارهای مرکز توانمندسازی و تسهیلگری کسب‌ و کارهای نوپا «فاوا»، این کسب ‌و کارها در مقایسه با سال 13۹۲، تا ۳۲ برابر رشد کرده و شمار آنها در چهار سال گذشته به بیش از 41 هزار مورد رسیده‌ است.
برخی پیشگامان این عرصه معتقدند استارتاپ ها در ایران بیشتر افزایش یافته اند تا رشد؛ زیرا رشد، یک مفهوم کیفی است و با شاخص های مختلفی ارزیابی می شود اما به هر روی، در سه سال گذشته با ورود برخی سرمایه گذاران و البته استارتاپ های موفق، این بازار رشد کرد و همچنان در مسیر صعود قرار دارد.

** الگوسازی برای کسب و کارهای نوپا در ایران
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در چارچوب دستیابی به نوآوری در کسب و کار برای استارتاپ ها، سلسله نشست هایی با عنوان «پیوند» طراحی کرده است.
بر خلاف نشست های رسمی، قرار است نمایندگان دولت، مجلس، دانشگاه ها، استارتاپ ها و شتاب دهنده ها در محیط غیررسمی دور هم جمع شوند و با یکدیگر گفت و گو کنند.
بیست و پنجم اردیبهشت ماه، طبقه یازدهم این وزارتخانه عرصه حضور بیش از 200 نفر از صاحبان کسب و کارهای نوپا در حوزه فرهنگ و هنر بود که گرد هم آمده بودند تا از طریق رایزنی با نمایندگان دولت و دانشگاهیان عوامل شکلگیری نوآوری در اکوسیستم کارآفرینی و نیز موارد تعیین کننده در توسعه این اکوسیستم مشخص شود.
مدیرکل دفتر توسعه کارآفرینی و بهره وری نیروی کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: به دنبال فراخوان این وزارتخانه، استارتاپ های بخش های مختلف دور هم جمع می شوند تا با حضور نمایندگانی از دولت و دانشگاهیان عوامل پیشرفت و نوآوری در بازار کسب و کار را بررسی و نقش دولت را تعیین کنند.
«رحیم سرهنگی» اعلام کرد این نشست ها در زمینه های دیگر نیز تداوم می یابد.
برنامه بعدی در این چارچوب، در بخش حمل و نقل و گردشگری است که پس از ماه رمضان با همکاری وزارت راه و شهرسازی برگزار می شود.
افراد متمایل به شرکت در این نشست می توانند در سامانه اطلاع‌رسانی برای رویدادها، همایش‌ها، سمینارها، کارگاه‌های تخصصی و کنفرانس‌‌های کشور «ای.وند» ثبت نام کنند.

** اتصال شرکت های خارجی و استارتاپ های ایرانی
آنگونه که معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این دورهمی اعلام کرد، «نقش وزارت کار این نیست که محل برگزاری کافه کارآفرینی باشد، اگرچه مایل به تداوم این کار با قوت بیشتر است اما این وزارتخانه بیشتر به دنبال الگوسازی است تا آن را به سمت استان ها، دستگاه ها و فعالیت های دیگر سوق دهد».
«عیسی منصوری» افزود: وزارت کار سعی دارد در فضای جدیدی که در زمینه کسب و کارهای نوآورانه بخش خصوصی شکل گرفته است نقش تسهیلگری در سطح دستگاه های دولتی و نظام اجرایی کشور را ایفا کند که یکی از آنها، اتصال کسب و کارهای داخلی به بازارهای جهانی است.

** کارآفرینان و صاحبان کسب و کارهای نوپا می گویند
در این پیوند، «مصطفی حسینی» مدیرعامل یک تارنمای فعال در زمینه آموزش برخط به خبرنگار ایرنا گفت: تلاش می شود تخصص های مورد نیاز در بازار کار در حوزه های نو هدایت و مهارت های لازم آموزش داده شود.
به گفته وی، این کسب و کار نوپا از 6 سال پیش همکاری با 13دانشگاه مانند صنعتی شریف، تهران و امیرکبیر را آغاز کرد و دروس این دانشگاه ها را به طور مجازی ارایه می کند و به بیش از چهار میلیون کاربر خدمات رسانی کرده است. این شرکت برای 35 نفر به طور مستقیم اشتغالزایی کرده است.
«نغمه عقیلی» مدیر یکی دیگر از سایت های آموزشی، حمایت از فعالان این بخش را ضروری دانست.
به گفته وی، این سایت از شهریور 1392 با رویکرد آموزشی و آگهی- آموزشی فعالیت خود را آغاز کرد تا به معلمان و شاگردان برای اتصال به هم و شناسایی آموزشگاه ها یاری برساند.
وی افزود: این سایت روزانه تا 10 هزار بازدید کننده دارد و 30 هزار معلم از سراسر کشور از طریق این سایت با هم در ارتباطند و حتی استادانی در خارج از ایران زبان هایی مانند ایتایایی را در این فضا تدریس می کنند. این سایت امکان اشتغالزایی مستقیم 15 نفر را فراهم کرده است.

** فرجام سخن
طبق آمارها از هر ۱۰ استارتاپ، ۹ مورد آن شکست می خورد.
مهمترین دلیل شکست این کسب و کارهای نوپا، تولید محصول اشتباه حتی با وجود ایجاد نوآوری های خاص است که ارزش ویژه ای برای مشتری ایجاد نمی کند و به همین سبب، مورد استقبال قرار نمی گیرد. موفقیت یک استارتاپ به طی کردن یک فرآیند صحیح اعتبارسنجی وابسته است.
در این ارتباط کارآفرینان و دارندگان کسب و کارهای نوپا معتقدند یکی از عوامل موفقیت در این کار باز گذاشتن دستشان برای ایجاد نوآوری و خلاقیت در دستیابی به بازارهای هدف با ارایه محصولات کیفی و دارای اعتبار و ارزش است.
در این میان دولت می تواند نقش حمایتی و نظارتی داشته باشد.
به باور فعالان کارآفرین در بخش فرهنگ و هنر، دولت با برگزاری چنین هم اندیشی هایی می تواند از ایده های نو در بازار کسب و کارهای نوپا پشتیبانی و با ساماندهی استارتاپ ها زمینه نوآوری در این زمینه را فراهم کند.
گزارش از: امیر خانزاده